In memoriam Klaas Marck

Met veel verdriet heeft de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie kennis genomen van het overlijden van lid van verdienste dr. Klaas W. Marck op zondag 19 december 2021. Klaas Marck was ook een enthousiast lid van de NVMG en had veel belangstelling voor de medische geschiedenis. Hij schreef een biografie over de Russisch chirurg Julius Szmanowski getiteld Another way of thinking, the life and works of Julius Szymanowski, the real father of plastic reconstructive surgery. 

De Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie publiceerde onderstaande necrologie:

Dr. K.W. Marck (1952-2021)
Klaas Marck, zoon van een huisartsenechtpaar, studeerde van 1970-1975 in Groningen, waar hij als student zijn eerste  wetenschappelijk onderzoek verrichtte en publiceerde. Zijn coschappen liep hij op Curaçao, waar hij  in 1977 afstudeerde. Hierna deed hij, in plaats van militair arts te zijn wetenschappelijk onderzoek op de afd. Experimentele Chirurgie in Groningen. Hij beantwoordde de vraag hoe immunologisch onderzoek te kunnen verrichten op het gebied van longtransplantatie met de ontwikkeling van een operatietechniek voor een linkszijdige longtransplantatie bij de rat. In 1978 begon hij aan een opleiding tot algemeen chirurg. Deze zei hij in 1983 vaarwel toen hij tot het inzicht was gekomen dat plastische chirurgie hem meer interesseerde en hij door de hoogleraar plastische chirurgie prof. dr. A.J.C. Huffstadt in Groningen werd uitgenodigd om arts-assistent-in-opleiding te worden.  
 

Foto: November 1985 – op de polikliniek plastische chirurgie met links dr. K.W. (Klaas) Marck, in het midden dr. G. (Eep) Heybroek en geheel rechts dr. P. (Paul) H.M. Spauwen

In 1986 vestigde hij zich in Leeuwarden. Daar heeft hij tot begin 2002 gepraktiseerd, in welk jaar hij langdurig en intensief werd behandeld voor een hematologische maligniteit. Hierdoor was hij evenwel niet meer in staat om te praktiseren, en evenmin om de door hem gecreëerde volledige opleiding plastische chirurgie vorm te geven. Wetenschappelijk onderzoek doen en onderwijs geven waren voor hem vanzelfsprekende activiteiten, waar hij pas recentelijk mee is gestopt. In de afgelopen 46 jaar heeft hij 132 wetenschappelijke artikelen gepubliceerd en meerdere boeken. Veel arts-assistenten heeft hij begeleid bij hun eerste onderzoek en het schrijven van hun eerste publicatie. Een bijzonder interesse had hij voor de aandoening noma, waarmee hij in 1996 voor het eerste keer kennismaakte in de Noord-Nigeriaanse stad Sokoto. Het jaar daarop nam hij het initiatief om de Nederlandse Noma Stichting op te richten. Deze stichting heeft samen met de Duitse organisatie AWD Stiftung Kinderhilfe en de Britse NGO Facing Africa vele jaren tientallen missies naar Sokoto en later ook naar Addis Abeba in Ethiopië georganiseerd. In beide landen heeft hij ook veelvuldig onderwijs aan verpleeg- kundigen en artsen gegeven, de laatste maal in 2019 in Addis Abeba.
 

Foto: Onderwijs aan verpleegkundigen in Sokoto, Nigeria (1997)

Zijn belangstelling voor noma eindigde niet bij de plastisch-reconstructieve aspecten van deze aandoening, waarvan de belangrijkste oorzaak van het ontstaan extreme armoede en dientengevolge ondervoeding is. In vele publicaties en voordrachten heeft hij uitgedragen dat dit een ‘schande voor de mensheid’ is die voorkomen kan worden door voedselzekerheid voor de allerarmsten in de wereld. In zijn ogen zijn mooiste en een van zijn meest geciteerde publicaties (PRS 2002) luidt dan ook A history of noma: the “face of poverty”. Een aantal jonge leden van de NVPC heeft Klaas Marck leren kennen als organisator/spreker op de eendaagse Back to Basics cursus in Urk, over lokale-huidlapchirurgie. Hij laat zijn vrouw Dieuwke achter, die hij in 1976 op Curaçao heeft leren kennen. Samen kregen zij vier kinderen, en negen kleinkinderen.