Pionier statistiek en Terugblik AIDS-tijdperk 1981-1996
TvZ, Tijdschrift voor verpleegkunde en wetenschap, besteedde volop aandacht aan de 200e geboortedag van Florence Nightingale. Hugo Schalkwijk, adviseur van het Historisch College FNI bij V&VN, schreef twee artikelen in een speciaal historisch themanummer.
Hoe zag verpleegkundig werk eruit tijdens de vorige grote epidemie die ons land teisterde? En op welke manier lag Nightingale’s talent voor statistiek aan de basis van haar succes?
Via de website van het FNI zijn beide artikelen ( en andere artikelen over de geschiedenis van de verpleegkunde) beschikbaar.
Over Pionier Statistiek: Florence Nightingale behoeft nauwelijks nog een introductie. Ze is een ware legende. Toch is de persoon Nightingale niet gevrijwaard van kritiek. Een veelgehoord commentaar is dat de legende van Florence Nightingale de indruk wekt dat werken in de zorg een roeping is, wat weer ten koste zou gaan van het aanzien van de verplegende beroepen bij het brede publiek. Echter, hoewel Nightingale inderdaad de beroemde woorden ‘God has spoken to me and called me to serve’ neerpende in haar dagboek, laat historisch onderzoek juist zien dat zij haar werk wetenschappelijk uitvoerde. Met haar data en diagrammen toonde ze aan wat zij al vroeg vermoedde: dat goede verpleging veel kon bijdragen aan de zorg voor patiënten, daar waar de medische wetenschap het in haar ogen liet afweten. Lees verder op de site van het FNI
Over Terugblik AIDS-tijdperk 1981-1996: De COVID-19-crisis laat zien dat ook anno 2020 de Westerse wereld niet gespaard blijft van epidemieën. Toch voorspelden vooraanstaande microbiologen nog in 1972 dat dergelijke uitbraken in het Westen tot het verleden behoorden dankzij antibiotica en effectieve vaccinatieprogramma’s. Epidemieën waren voer voor de historicus, niet meer voor de dokter. Deze voorspelling bleek al snel onjuist. Binnen een paar jaar stond de medische wereld met de handen in het haar, toen de aidsepidemie zich ontvouwde in de Verenigde Staten. De hardst getroffen groepen, waaronder homoseksuele mannen en harddruggebruikers, werden slachtoffer van victim blaming, een gevaar dat bij elke epidemie op de loer ligt. Angst voor de ziekte en de grote vooroordelen over de leefstijlen van de getroffen groepen leidden ertoe dat velen niet de zorg ontvingen die ze nodig hadden. In Nederland keek men gespannen naar hoe de epidemie zich ontwikkelde in de Verenigde Staten. Om een dergelijke situatie te voorkomen, hanteerden Nederlandse beleidsmakers, beïnvloed door een sterke Nederlandse homobeweging, een beleid dat paniek en stigmatisering moest voorkomen. Dat lukte grotendeels. Niet in de minste plaats dankzij de verpleegkundigen die zich inzetten in de strijd tegen aids en de vooroordelen jegens mensen met de ziekte. Lees verder op de site van het FNI.