Een hands-on les in hepatoscopie

Koffiedik kijken in schapenlevers

In het tijdschrift LEVER van Nederlandse Vereniging voor Hepatologie verscheen in het recente augustus 2020 nummer een prachtig historisch artikel van de hand van een groep multidisciplinaire experts: em. prof. dr. T.M. van Gulik, chirurg, en B.V. van Rosmalen, PhD student, BSc Geneeskunde, Afd. Chirurgie, Amsterdam UMC, Universiteit van Amsterdam (UvA), M.M. van Gulik, BA Griekse en Latijnse Taal en Cultuur, UvA, J.M. van Rosmalen, kunsthistorica, MA Courtauld institute of Art, Universiteit van Londen en dr. L.B. van der Meer, archeoloog, Faculteit der Archeologie, Universiteit Leiden.
In het artikel wordt het lezen van de toekomst uit een schapenlever, hepatoscopie, anatomisch en kunsthistorisch bezien. De Etrusken waren in de antieke wereld een uniek volk met een eigen taal en cultuur. Zij leefden tussen 1000 en 30 v.Chr in het gebied dat wij nu kennen als Toscane in Italië. Zij hadden een hoge beschaving waarin religie en ritueel een fundamentele rol speelden. Waar- zeggers konden de levers van schapen ‘lezen’ en aan de vorm en ligging van de leverlobben, de toekomst voorspellen, een kunst die ‘hepatoscopie’ werd genoemd. Een bronzen model van zo’n schapenlever gedateerd op ca 100 v.Chr, is te zien in het archeologisch museum van Piacenza, nabij Milaan…..
U kunt het gehele artikel lezen in Koffiedik kijken in schapenlevers.