De werking van het terpentijnabces een eeuw later verklaard

 

De beroemde hoogleraar interne geneeskunde aan de Amsterdamse Universiteit Isidore Snapper (1889-1973) had in 1922 gepubliceerd Over de werking van het terpentijnabsces bij septische toestanden.
Met de medische wetenschap uit die periode kon men echter een exact werkingsmechanisme van deze behandeling niet volledig achterhalen. In 1990 heeft Jacobus van Gool, hoogleraar pathofysiologie en experimentele inwendige geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam zich alsnog verdiept in de werking van de behandeling van destijds om met de kennis nu het werkingsmechanisme te kunnen verklaren.
Eerder  in 2019 verscheen in het Nederlands Tijdschrift voor Medische Microbiologie een prachtig artikel van NVMG-lid Arie Berghout over deze inmiddels obsolete behandeling, haar geschiedenis en de huidige inzichten met De werking van het terpentijnabces een eeuw later verklaard.
Arie Berghout, gepensioneerd internist, schreef eerder in 2018 de biografie over Snapper Heer en meester aan het ziekbed. Leven en werk van Isidore Snapper (1889-1973). In dit bericht vindt u de samenvatting van zijn artikel.

Sa​men​vat​ting: Patiënten met koortsende ziekten werden in het verleden – tot in het begin van de twintigste eeuw – wel behandeld met het opwekken van een tweede ontsteking door tal van prikkels (‘counterirritation’); het opwekken van een steriel abces door het subcutaan inspuiten van terpentijn was een van de bekendste voorbeelden. Resultaten van recent onderzoek suggereren dat het effect hiervan zou berusten op het stimuleren van de productie van acutefase-eiwitten die sommige patiënten van na​tu​re on​vol​doen​de aan​ma​ken.

Mocht u het artikel in zijn geheel willen lezen, dan kunt u HIER de PDF van het artikel downloaden.